Na zbiorniku Rybnik już w marcu stwierdzono pojawienie się pierwszych martwych tołpyg w niewielkiej ilości. Nasilenie zjawiska nastąpiło pod koniec kwietnia i obecnie  w maju br. Cały czas trwa akcja usuwania martwych tołpyg. Obecnie każdego dnia usuwamy  średnio ok. 100 sztuk o masie 10-60 kg każda. Zjawisko śnięcia wystąpiło tylko na zbiorniku głównym Rybnik. Nie obserwujemy tych zmian na zbiornikach bocznych Gzel, Pniowiec, Orzepowice, Grabownia.

Do końca kwietnia ze zb. Rybnik zebrano ok. 1000 sztuk martwych tołpyg. Wszystkie zebrane martwe ryby zostały oddane do utylizacji profesjonalnej firmie.

O  wystąpieniu masowego śniecia tołpyg   powiadomiono ,,Elektrownię Rybnik”, WIOŚ Katowice, Wody Polskie RZGW w Gliwicach, Powiatowego Lekarza Weterynarii w Rybniku. Każda ze służb podjęła działania w swoim zakresie.

W dniu 25 kwietnia br.  wykonano odłów kontrolny ukierunkowany na połów tołpyg, złowiono 5 sztuk, które poddano badaniu przez Lekarza Weterynarii - Specjalistę Chorób Ryb. 

W badaniu stwierdzono m.in. :

,, Kondycja ryb dobra. Ryby osłabione. W badaniu klinicznym i anatomopatologicznym stwierdzono silne przekrwienie skrzeli, zwiększenie ilości śluzu na końcach listków skrzelowych. W badaniu parazytologicznym na skrzelach stwierdzono pierwotniaki z rodzaju Amoeba spp. w ilości do średniej. Nie stwierdzono pasożytów wewnętrznych.

W badaniu bakteriologicznym w posiewach z narządów wewnętrznych i jamy ciała nie stwierdzono bakterii chorobotwórczych.

Prawdopodobną przyczyną śnięć ryb było wystąpienie stresu rozrodczego. W naszym klimacie tołpyga pstra nie jest w stanie się rozmnożyć. W odpowiednich warunkach termicznych może dojść jednak do produkcji ikry, ale takie osobniki nie są w stanie się wytrzeć. Dochodzi resorpcji ikry co wiąże się z dużym wydatkiem energetycznym, spadkiem odporności i stresem co może powodować śnięcia ryb. Wyżej wymienione objawy mogą świadczyć o tym, że taki stan wystąpił. Stres rozrodczy u tołpygi pstrej następuje podczas nagłych zmian temperatury wody. A taki stan obserwowaliśmy przed wystąpieniem śnięć tołpygi na zbiorniku.”

Podobne zjawisko wystąpiło  w ubiegłym roku (2024), gdzie też usuwano głównie śnięte tołpygi.

W najbliższym czasie planujemy jeszcze wykonać badania wirusologiczne w PIW w Puławach.

Jako użytkownik rybacki informujemy, że przez cały czas prowadzenia gospodarki na zb. Rybnik nie prowadzimy żadnych zarybień tołygą. Ich masowe występowanie może się wiązać ze skutecznym rozrodem naturalnym w latach ubiegłych, gdy temperatura wody na zb. Rybnik była znacznie zawyżona w stosunku do innych wód naturalnych lub przedostały się podczas powodzi ze stawów hodowlanych położonych w górze  rzeki Rudy do  zbiornika Rybnik.

Okręg PZW w Katowicach

        SPRAWOZDANIE Z BADAŃ PZW Katowice Zbiornik Rybnicki 25.04.2025 0164 -DFVS